بیانات و مکتوبات 1369
آنچه دست استعمار را در شرق دنیای اسلام یعنی در شبه‌قارّه‌ی هند، و در غرب دنیای اسلام یعنی آفریقا، و در میان این دو از سر مردم توانست کوتاه بکند و فرهنگ اسلامی را حفظ کند و در مقابل فرهنگ متجاوز و مهاجم بِایستد، نفوذ علما بود. در ایران خود ما هم، نهضت مشروطیّت و پیش از آن، نهضت تنباکو و مبارزه‌ی با استعمار دولتهای خارجی و بیدار کردن مردم و مقابله‌ی با استبداد رضاخانی و ادامه‌ی این مبارزه تا پیدایش نهضت مقدّس عظیم اسلامی به پیش‌قراولی و پیشاهنگی علما بود، وَالّا پیش نمیرفت. خب، این یک سابقه است، یک تاریخ است، کسی هم نمیتواند آن را انکار کند، مگر مغرضی یا جاهلی که حرفی بزند و حقیقتی را بخواهد بپوشاند. این در تاریخ ملّت ما و دیگر ملّتهای اسلامی مضبوط و محفوظ است.