به نظر من یک قدری باید جلوی این ترکیب‌تراشی‌های زیادی که گاهی اوقات هست و ترکیبهای زیادی گاهی اوقات درست میشود، گرفته بشود. ترکیب‌سازی هم یک شرایطی دارد. درست است؛ زبان ما زبان ترکیبی است؛ خصوصیّت زبان فارسی ترکیب‌پذیری است و بی‌نهایت مفهوم را میتواند در خودش جای بدهد و هیچ زبانی گمان میکنم مثل زبان فارسی حالا زبانهایی که ما تا حدودی بلد هستیم مثل عربی و ترکی این‌جوری نیست که بشود راحت دو کلمه، سه کلمه را با هم ترکیب کرد و مثلاً یک چیزی مثل «شترگاوپلنگ» درآورد واقعاً شترگاوپلنگ، یک حیوانی است؛ در عالم خارج وجود ندارد، امّا شما قشنگ میتوانید شترگاوپلنگ را در ذهنتان ترسیم کنید. ببینید از شتر، گاو، پلنگ، یک ترکیبی درست میشود: شترگاوپلنگ هیچ زبانی را ما نمی‌شناسیم از زبانهایی که شنیده‌ایم و خودمان بلدیم که این‌جور باشد؛ امّا بالاخره چه کسی باید این ترکیب را بسازد؟ خب، من مثلاً میبینم شاعر فصیح یکی از همین آقایان، آقای میرشکّاک یا دیگری بودند در یک دیوان بسیار خوب که شعرش واقعاً خوب است و آدم را خوشحال میکند، آخر آن چهار کلمه نثر نوشته‌اند که [غلط است]؛ مثلاً نوشته‌اند: «لازم به ذکر است»؛ خب، «لازم به ذکر است» غلط است. شما که آن‌جور کلمات را به کار میبرید، چرا میگویید «لازم به ذکر است»؟ خب، حالا از این قبیل ترکیبات هم پس ما در فارسی داریم. غرض، اگر این نکات رعایت بشود، ان‌شاءاللّه خیلی کارها [بهتر میشود]. ان‌شاءاللّه که آقایان موفّق و مؤیّد باشند.

«14»