یا حکم حاکم؛ وقتی حاکم اسلامی حکم کرد که امروز اوّل ماه است، همه‌ی کسانی که برایشان قضیّه روشن نشده، ملزمند به حکم او عمل کنند. عرض کردیم، مگر کسی خودش دیده باشد؛ یا کسی بداند که این حاکم در این حکم استناد میکند به شهادت فلان کس که او عادل نیست یا خبره نیست و اشتباه کرده است. اگر این را هم کسی بداند، واجب نیست به حکم حاکم عمل بکند، امّا همه‌ی مردمی که دارند در کوچه و بازار راه میروند، دنبال هلال نرفته‌اند یا اطّلاعی پیدا نکرده‌اند، علم ندارند و نمیدانند اوضاع و احوال چه جوری است، یا تفحّص هم کرده‌اند، [امّا] چیزی برایشان ثابت نشد، به مجرّد اینکه حاکم حکم کرد که امشب، شب عید فطر، یا امروز روز عید است، یا اوّل ماه است، بر همه‌ی آنها واجب است که اطاعت کنند؛ فرق هم نمیکند مجتهد باشد، مقلّد باشد، عامی باشد، عالِم باشد، جاهل باشد؛ همه موظّفند طبق حکم حاکم عمل کنند. این هم طرق به دست آوردن ماه.

«12»