البتّه در هر جامعه‌ای، اگر ما بخواهیم یک رسمی را رواج بدهیم این را توجّه کنند کسانی که تردید دارند در فلسفه‌ی این خواندن‌ها و این تشویقها باید از آن رسم، نقطه‌های اوجی در این جامعه داشته باشیم؛ وَالّا این رسم رواج پیدا نخواهد کرد. ممکن نیست شما در یک جامعه‌ای مثلاً بگویید همه‌ی مردم باید ورزش کنند، روزی ده دقیقه نرمش کنند، امّا رسم پهلوانی در این جامعه را بکلّی براندازید؛ نمیشود، مردم ورزش نخواهند کرد. حرکت عمومی فقط با استدلال و بیان و اثبات عقلانی که نیست؛ یک چیزهای دیگری هم در کنار آن لازم است: احساسات لازم است، تشویقها لازم است، ایجاد شوق به قلّه‌ها لازم است. لذا قلّه‌هایی را باید ما داشته باشیم تا مردم همه به دامنه‌ها برسند. پس در قرآن اگر میخواهیم مردم همه اوج پیدا کنند، باید قلّه داشته باشیم؛ قلّه، یعنی همین شماهایی که اینجا امروز بحمداللّه بعضی تلاوت کردید و اکثری تلاوت نکردید که من آقایانی که اینجا تشریف دارید و تلاوت هم نکردید، می‌شناسم و غالباً با تلاوتهای شما، با صدای شما آشنا هستم؛ و بحمداللّه نعمت در جامعه‌ی ما زیاد است.

«6»